Birçok şirkette çalışanların maaşları, şirketin en büyük gider kalemlerinden biridir. Özellikle “NET” ücret üzerinden çalışan maaşı hesaplama sürecine vergi ve SGK kalemleri de eklendiğinde bir personelin işletmeye olan maliyeti tahmin edilenden çok daha yüksek seviyelere çıkabilmektedir. Peki bu önemli gider kalemini nasıl hesaplayacaksınız?
Aklınızda "Personel başına maliyet hesaplaması nasıl yapılır? Çalışan başına ne kadar vergi ve prim ödeyeceğim? Çalışan maliyeti hesabında nelere dikkat etmeli?" gibi sorular varsa, bu yazımızda personel maliyeti hesaplama ile ilgili işinize yarayacak tüm bilgileri adım adım inceleyebilirsiniz.
Personel maliyetinin ilk kalemi brüt maaş ücretidir. Bu nedenle incelememize brüt ücret hesaplama işlemi ile başlayalım. Netten brüte maaş hesaplama adımları şu şekildedir:
Brüt Maaş = Net Maaş + (SGK İşçi Primi + İşsizlik Primi) + Gelir Vergisi + Damga Vergisi
İşçinin işverene olan maliyeti brüt maaşla sınırlı kalmamaktadır ve bu adım da aşağıdaki şekilde hesaplanır:
İşçinin İşverene Maliyeti = Brüt Maaş + SGK İşveren Payı
Bu kalemleri tek tek hesaplama konusunda endişelenmeyin, bu hesaplamaları yapmanız için gerekli bilgilerin tamamını aşağıdaki başlıklarda sizin için anlatıyorum.
SGK ve işsizlik primleri için uygulanan oranlar aşağıdaki gibidir. Bu oranlar yine aşağıda belirttiğim taban ve tavan tutarları arasına uygulanır. Örneğin, tavan rakamı olan 37.530,00 TL geçilse de SGK primleri 37.530,00 TL üzerinden hesaplanır. Taban tutar olan 5.004,00 TL, brüt asgari maaş tutarıdır.
| Primler | İşveren Payı (%) | İşçi Payı (%) | Toplam (%) |
|---|---|---|---|
| SGK Primi | 20,5 | 14 | 34,5 |
| İşsizlik Primi | 2 | 1 | 3 |
| Toplam | 22,5 | 15 | 37,5 |
SGK taban ve tavan tutarlarına tekrar bakacak olursak:
| SGK Taban ve Tavan | Aylık (TL) |
|---|---|
| Taban (Ocak 2022- Aralık 2022) | 5.004,00 TL |
| Tavan (Ocak 2022- Aralık 2022) | 37.530,00 TL |
Elemanlarınızın aldığı maaşlar gelir vergisine tabidir ve maaşlar üzerinden kesilen gelir vergisini işçi adına işletmenizin ödemesi gerekmektedir. Ödemeniz gereken vergi tutarı aşağıdaki şekilde hesaplanır:
Vergilenecek Maaş Tutarı = Brüt Maaş – SGK İşçi Payı (SGK İşçi Primi + İşsizlik Primi)
Vergi Tutarı = Vergilenecek Maaş Tutarı x Gelir Vergisi Oranı (%)
Gelir vergisi oranları (yüzdeleri) ise aşağıdaki bilgiler baz alınarak belirlenir.
2022 yılı ücret gelirleri için vergilenecek maaş tutarı ve gelir vergisi oranı aşağıdaki gibidir:
Asgari ücreti maaş ve işveren maliyeti olarak hesaplayacak olursak:
Asgari Ücret Üzerinden Maaş Hesaplaması (2022 Ocak)
Asgari ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisi matrahı ve damga vergisi tutarı, asgari ücretten yüksek olan maaş hesaplamalarını etkilediği için öncelikle asgari ücret hesaplamasını paylaşmak istiyorum.
2022 yılında aylık brüt 5.004,00 TL, aylık net 4.253,40 TL, günlük brüt 166,80 TL olarak belirlendi. Asgari ücretle çalışan bir personelin maliyetini şu şekilde hesaplayabiliriz:
2022 Yılı Asgari Ücret Hesaplaması
İşverene Toplam Maliyeti (2022 Ocak)
Eğer bir çalışanınıza net 10.000 TL maaş vermek isterseniz, 2022 yılı Ocak ayı için hesaplamanız aşağıdaki şekilde olacaktır. Net değer üzerinden yaptığınız anlaşmalarda kümülatif gelir vergisi dilimi aylar geçtikçe artacağı için brüt maaş tutarı ve dolayısı ile toplam işveren maliyeti artacaktır. 2022 Ocak ayında 15.976,7 TL olarak başladığınız toplam maliyetiniz, 2022 Aralık ayında 18.210,49 TL ye, yıllık toplam maliyetiniz de 208.732,49 TL ye kadar çıkacaktır.
Örnek maaş hesaplaması (Net 10.000 TL)
Toplam İşveren Maliyeti
Belli şartları yerine getirmeniz durumunda faydalanableceğiniz ve işveren hissesine uygulanan 5 puanlık indirimden bahsetmek istiyorum.
Bu indirimden faydalanmak için işverenlerin;
%5 indirimi yukarıdaki örneğe uygularsak, SGK işveren payı (%20,5) yerine (%15,5) üzerinden Ocak ayında 652,11 TL indirim ile 2.673,65 TL yerine 2.021,54 TL olarak hesaplanacak ve bu çalışandan yıllık tasarrufunuz 8.519,67 TL olacaktır.
Maaş Hesaplaması (Net: 10.000 TL - 2022 Ocak)
Toplam İşveren Maliyeti (2022 Ocak)
Keyifli bir ön muhasebe deneyimi için e-malimusavir.org'u 14 gün ücretsiz olarak deneyebilirsiniz.
